Interviews/Texts


Turkce metin asagidadir

2+1 is a sub project of apartment project, targeting youngsters. The end result is  a rap music video produced collaboratively with the youngsters from the region between ages 15-20.

since the beginning, this interactive rap music video concept of 2+1 has been engaging various artists from various cultures, at their location; France, Sweden, Denmark, Iran, Azerbaijan, Armenia, Georgia, Turkey. This has already been a long expedition among these countries.

Aim of 2+1?

the project will start 1 month before the festival, where the lyrics will be produced by participating youngsters.

The true aim is to understand these youngsters. Who these youngsters are? What do they do? think of? wish/hope for? What they cannot wish/hope for? their struggles? What does the future mean for them? hopes, passions, dreams…?

The direction of this project by these youngsters, is to understand all these qualities that make them up and to be able to explain it through their perspectives. In other words, this project is to 'be their voice'. This collaborative workshop is instrumental for the creation of this rap music video in order to get these voices heard.

The poster workshops to be realized with the participating youngsters will make the publicity of such a performance much greater, while adding another level of creative engagement with the youngsters. Use of Billboards can also increase the quality of this exposure. By getting in contact with local shops or TV stores, it could be made possible to have these videos shown/exposed at these locations to have a bigger exposure.. If an appropriate alternative exposition space is not found, the video will be exposed at Apartment Project's space at Hertzbergstr.13.

Such art projects that are exposed in public spaces have a key role as not only connecting the project with the public but also to make awareness to such situations, issues, potentials. Public art in public dialogues do have the power to enhance awareness and raise sensitivity towards the true expressive gestures of these youngsters, in order to better understand them.

With the possibility of having a stage space or stage time provided by 48stunden Neukölln organization, a live performance of the participating youngsters can too be realized.



2+1 is one of the sub-project groups of Apartment Project. (www.apartmentproject.com)

2+1
The project, which is intended for the youth between 14 and 20 of ages, has been conceptualized by Selda Asal in collaboration with the visual artist Ceren Oykut in 2004.
Since 2008, Selda Asal continued running project with various other artists. Many artists and musicians such as Neriman Polat, Serdar Ateşer and Cem Akkan has taken part in the project throughout the years. Selda Asal has further developed the project in collaboration with Sina Momtahan from Teheran, Host from Azerbajan and Tsomak Oga from Yerevan.
Evermore the most important member of these collaborative works was youth.
In five years, 12 collaborative art works have been realized with youth from immigrant families in Germany, France, Denmark and in Sweden, with Kurdish, Alaouite and Laz minorities in Turkey, with young women in Iran, whose singing has been forbidden, and with youngsters, leading an underground life style in Georgia, Armenia and Azerbaijan. These works have been publicly displayed in big exhibitions and biennials as well as public spaces such as local shops, supermarkets, libraries and train stations.
What does 2+1 aim?
The essential issue is to understand these youth; who are they? What do they do? What do they think? What do they dream of? And what can’t they dream? What does future mean for them? Their hopes, passions and dreams…
This project aims to understand and talk about these issues by the guidance of the youngsters. In a manner of speaking it intends to vocalize them. The rap music video and posters as the products of this collaborative work, act as a mediator to reach out the public.
2+1 Team in this project:
Selda Asal and Ozgur Erkok will run the most recent project together. Other artist and musician participants from Berlin will be decided on during the workshops.
Young people between 15 and 17 or 18 and 20 years of age, living in Berlin will be part of the project group.
The project is composed of two workshops:
1.     Music Video
2.     Posters

Music Video:
The music video will be a rap music video, in which the participant youngsters in the project group have written the lyrics. 2+1 team will make the shooting and editing of the video.

How does it work?

The lyrics are written by youngsters in the project group. This requires a 20 hours workshop. Lyrics will be generated with different, experimental practices. Film shootings will also be made synchronized with the writing of the lyrics. After the completion of the lyrics, the music and the songs will be finalized with the help of a musician in the team. The last part will be video and sound editing of the music video, which will be done by 2+1 team. The whole project will be finished and ready for display in 15-20 days. (Details about the workshop can be found in the attachments.)

Posters:
Participants will be encouraged to express their feelings and ideas by simple means and slogans.  
Each participant will prepare her/his own poster. Posters can be made with various media, such as drawings, painting and photography. 2+1 team will aid the participants in this process.
There won’t be any necessity for an extra workday for the poster preparations. Participants will be able work on the posters simultaneously with the rap music video workshop.
In case of a demand, an extra workshop can be scheduled in with respect to the organizations’ possibilities.
How will the project be shown?
All participants and organizers can decide on a specific way to exhibit the Rap music video.
But below you can find few tips based on the past projects of 2+1:
1.     A projection to a gallery’s or an art space’s window, looking to a street, where passerby’s can see.
2.     In local shops or media markets by getting the consent of shopkeepers.
Thus art projects displayed in public spaces will provide a good basis for the interaction from the audience as well as helping to establish a local awareness. This is a very important aspect of the project since it enables the visibility and the understanding of the youth’s messages.
Posters: Participants and organizers can decide on locations to hang the posters. These locations can involve busy and crowded pedestrian streets in the city with a permission from the local municipalities.
Some links from other projects of 2+1
Projects with the immigrant background youngsters
 Holstebro, Denmark, 2008 http://www.youtube.com/watch?v=Px2Mvv2cWhg
Projects with the Kurdish originated youngsters
Diyarbakır, Turkey 2008 http://vimeo.com/13854855,
Projects with the youngsters from Berlin, Tbilisi(Georgia), Baku( Azarbeican), Tahran(Iran), Yervan(Armenia)


Einige Teile von den Interviews / Today Zaman/Evrim Altuğ

Selda Asal's latest 8 minute and 48 second collective video project, Hey Dünya, duy sesimi, ben yaşıyorum! (Oh World, hear my voice, I am alive), was prepared in November 2008 in the city of Diyarbakır, Turkey, with youngsters of various ethnic groups of Turkey ranging in age from 16 to 18. With an empathetic approach, the work firmly situates the artist's right of individual expression within the process of creation, in the center of the language-sound-culture triangle, by handing it over to the next generation.

Asal is an artist who, with her pluralist, Democratic, and non-commercial approach to creation of art 'for society,' manages to express her instinct of womanhood in almost all her work, with a sensitivity, artisan-like approach to composition, and tenderness that does not degenerate into militancy. Even if her works might appear independent of one other, they are actually tightly woven together: the courteous stones of the intelligence and conscience of humanity embroidered on a base of sociological issues. 

By blending together varied disciplines like poetry, music, performance, and visual aesthetics in her video project Hey Dünya, duy sesimi, ben yaşıyorum!, Selda Asal takes another important step along the 'freedom' axis of her work. 

Supported by musician Serdar Ateşer, who provides an original acoustic design of the 'house/techno' genre, and with lyrics written by young people-Sezer Kılıç, Uğur Acil, Amed Aydın, Eren Kaya, and Erhan Çermik-living in Diyarbakır, 'Oh World, hear my voice, I am alive'  presents Ateşer's musical arrangement with the participation of more than 10 young people. 

Thanks to its sincerity, the work looks like a young, genuine, acoustic manifesto of existence, within the council of global data, to which especially during the last 10 years the internet has brought a new interpretation of Democracy, of the culture of resistance, and of freedom of expression. Selda Asal, who creates her work beyond boundaries, using a mobile and analytical approach, is an artist who puts herself to the test by being careful to ensure that not just the birthplace of the 'work,' but also the place where it is being 'consumed' and thus recreated should be 'civilian,' autonomous, and devoid of material interests, and by re-presenting, insofar as possible, the place of her work's exhibition at the place where its 'birth' took place. From this point of view, it is also significant that the 'Oh World, hear my voice, I am alive!' video, which contains profound references to the local and global reasons underlying the chaos and social inequality that plagues the area, should have been exhibited in Istanbul, Turkey's biggest Kurdish city, and in Diyarbakır, with its Kurdish majority. 

At the same time, with the rhythm and striking nature of its structure and words, 'Oh World, hear my voice '  is also an important social rehabilitation project that shows how 'youth' itself, which is witnessing the liveliest stage of multiculturalism, can be 'won back' as a 'ready-made work of art' via dialogue, and what's more and most important, without suffering any abuse. This is the source of the attractiveness of the 'nervous excitement' sensed from young people's optimistic but at the same time tempestuous performance. 
'Oh World, hear my voice'  is a musical video with social content in which young people who are trying to survive in the world with all their hopes and dreams, and who are confronted with the inhuman existential contradiction of money, and with wars and injustices of all kinds brought about by money, express their self-confidence and anger with phrases like 'there is war, war in the streets, anxiety in me, great anxiety among people...' or 'it is ourselves, our mind, our words that create us.'

In the fragmented structure of this video that is noteworthy for its Turkish and Kurdish lyrics, it is possible to see very clearly the human bond and proximity that was formed during this joint art project between the young people, who created the lyrics during a workshop activity run together with the artist. These videos, which in this respect could be perceived as a cultural greenhouse created by Asal, make us come face to face with young people who on the one hand say, 'I do not want the artillery of war to touch us, I want to play,' and wear makeup and piercings, and on the other hand do not refrain from asking clear and universal questions like 'what are these screams about?'

Selda Asal, 'the affectionate gardener of the culture greenhouse ,' is someone, who likes to test, record, and remember the definition of her art using a comparative approach, like a psychologist or journalist would do, at the three basic levels of analysis: sensing, seeing, and hearing. Asal's attitude consists of going to the very roots of the universal 'cultural' wealth of her ideals and weaving it knot by knot, of disseminating in the true sense of the word culture into every sphere of life, and of producing and re-presenting her work as the fruit of these processes. 

It is for this reason that it would not be wrong to say that Asal's videos establish miraculous bridges of dialogue between life and herself, notwithstanding the closed-circuit and elitist abyss that has somehow appeared between art and life. It is also clear that if it does not transform life, the individual, who essentially shapes and forms life, or at least the state of awareness, no artistic work will have any value -whether commercial, academic, or symbolic. From this standpoint, the legitimacy of a work of art that does not draw its power from life, and does not recreate life, is debatable. 

Therefore, it seems appropriate to perceive Asal's video, or more generally, her attitude towards art, as a kind of social recycling project, and her works as a recycling instrument. The fact that this work with a spirit of empathy and psycho-ecology, which begins to change the 'outside' by listening to the 'inside' one by one, 'has ended' with a To be continued..., and that the works have long become part of the YouTube universe, are clear signs of this global perception.

Interviews

RKSie haben in Georgien, Armenien, Azarbeijan und in den Iran mit den Jugendlichen einen Musik-Video gedreht: Könnten Sie uns einige Worte darueber sagen?
Selda Asal -Das Projekt ‘’Reciprocal Visit’’, dass wir mit den Jugendlichen aus den oben aufgefuerten Laendern gemacht haben, haben wir im Rahmen des Apartman Projesi  verwirklicht. Ich habe in jedem Land mit den Lokalen Musikern gearbeitet.‘Reciprocal Visit’  (Der untenstehende Website gibt naehere Informationen zu ‘’Reciprocal Visit’’.http://apartmentproject.com/projects.asp?PROJE_ID=22). Dies war ein Projekt mit Zehn Kuenstlern aus der Tuerkei, also ein sehr ausfuerliches Projekt. Diese zehn Kuenstler sollten 22 Tage lang an ihren Projekten arbeiten.
 RK -Sie erzaehlen von vier Laendern und 22 Tagen. In diesem Fall haben Sie sich in den einzelnen Staedten 4 bis 5 Tage aufgehalten.
SA - Ja, wenn wir die Zeit, die wir unterwegs verbracht haben nicht zaehlen, haben wir 3 bis 4 Tage in jeder dieser Staedte gearbeitet. Bevor wir uns auf den Weg machten, haben wir alles, wie, welcher Kuenstler wird an welchem Projekt arbeiten, was soll gemacht werden, was fuer eine Unterstuetzung ist fuer unser Arbeit noetig usw. bis auf die letzte Einzelheit vorberitet. In jeder dieser Staedte haben die Institutionen, die unser Projekt unterstuetzten, die Kuenstlern mit ehrenamtliche Assistenten unterstuetzt.
RK -Wenn wir wieder zurueck zu Ihrem Musik Video gehen; sie benoetigten mehr Zeit fuer die Videos, die Sie davor in den Europaeischen Staedten machten. Wie sind diese Videos in 3 bis 4 Tage erschienen?
SA - Um diese Musik Video in kurzer Zeit zu realisieren war es sehr notwendig, eine junge und motivierte Gruppe zu mobilisieren. Mit einer guten Konzentration, und fleiss kann man einen Video in 3 Tagen machen, d.h. wenn anstatt 2 Stunden sondern 8 bis 10 Stunden Arbeit am Tag erlaubt wird. Aber das wichtigste ist, wie ich auch oben erwaehnt habe, junge Leute, die zu Sagen haben, die Ziele haben und das alles auch betonen koennen, in der selben Gruppe zu mobilisieren. Auserdem haben die Jungen Immigranten/innen in den Europaeischen Staedten andere Interessen. Man kann sie mit den Jugendlichen in Yerevan, Tblisi, Baku nicht vergleichen. In Iran war alles noch komplizierter.
RK -Mit wem haben Sie in Iran gearbeitet?
 SA - Ich habe mit vier jungen Studentinnen gearbeitet.
RK -Wie ist diese Arbeit abgelaufen, koennen Sie etwas dazu sagen?
SA - Es war eine Abenteuer. In der Regel wird als Arbeitsmethode den einladende Institutionen meine Arbeit detailliert beschrieben. Sie organisieren mit den Teilnehmern eine Versammlung. Ich zeige ihnen meine fruehere Projekte und ich versuche ihnen ueber diese fruehere Projekte zu erklaeren wie wir mit unserer Arbeit vorangehen werden. Ich erklaere ihnen die Sensibilitaeten des Projektes.
RK -Was sind die Sensibilaeten dieses Projektes
SA -  Z.B. ich erwarte von ihnen, waehrend sie ein Text schreiben, dass ihr Text keine pornografische und diskriminierende Elemente, wie auch keine Gewalt und Kriegsverhetzung beinhaltet. Es darf Z.B. keine Schimpfwoerter oder erniedrigung gegenueber anderen Kulturen beinhalten. Der einzige sensible Punkt ist das fuer mich.
RK -Sie haben in Frankreich, Deutschland, Schweden und Daenemark auch mit den Jugendlichen Projekte gemacht. Was fuer Unterschiede gab zwischen ihnen?
SA - Ich habe dieses Projekt mit den jungen Immigranten\innen in Frankreich, Deutschland, Schweden und Daenemark verwirklicht. Zwischen ihnen gab es nur einige Jugendliche ohne Migrationshintergrund. Aber meine Zielgruppe war jugendliche mit Migrationshintergrund.
RK -Kann ich den Grund wissen?
SA - Die Aufgabe dieses Projektes war seit Anfang 2004, Themen wie ‘’Wissen’’, ‘’Kennenlernen’’ und ‘’sich ausdeuten’’ zu bearbeiten. Am meisten interessieren mich Jugendliche die zwischen zwei Kulturen stehen, wodurch bei ihnen das Angehoerigkeitsgefuehl fehlt. Man kann sie auch von der jeweiligen Perspektive der Kulturen als verlorene Jugend sehen. Mich haben immer Themen wie ‘’ sich nicht angehoerig fuehlen’’, ‘’zwischen mehrere Kulturen und Situationen stehen’’ gereizt. Dies war nicht nur in meinen kolaborativen Arbeiten, sondern auch in meinen individuellen Video Arbeiten so. Ich habe z.B. mit jungen Maedchen die zwischen 13 bis 18 Jahre alt sind und einen Selbstmordversuch hinter sich hatten, 2,5 Jahre gearbeitet.
Anschliessend habe ich auch mit den Strassenkindern die an Billigdrogen wie Terpenten und Klebestoff abhaengig waren, 1,5 Jahre gearbeitet. Danach habe ich 3 Jahre an Ehrenmorde und Gewalt an Frauen gearbeitet. Ich habe darueber einen Videofilm gemacht. Kurz gefasst Personen, wie ich gerade erwaehnte, die zwischen Situationen und Kulturen stehen waren immer mein Schwerpunkt.
RK -Welche Vorteile hat die oeffentliche Kunst?
SA - Kunst in der Oeffentlichkeit untertuetzt und dient dazu verschiedene Lebensgewohnheiten miteinander zu konfrontieren. Die oeffentliche Kunst unterstuetzt die gegenseitige Toleranz, Respekt und ein friedliches Zusammenleben der Kulturen. Sie unterstuetzt dazu noch die Aufmerksamkeit der Gesellschaft zur Kunst zu erwecken und Kunst der Gesellschaft leicht ergreifbar zu machen. In diesem Zusammenhang ist es fuer mich sehr wichtig Jugendprojekte auch in der Oeffentlichkeit auszustellen.
Was auch sehr wichtig ist, fuehlen sich die jugendlichen, nachdem ihre Filme ueberall in ihrer Stadt gezeigt wurde, wie beruehmte Pop Stars. Durch diese Shows steigt das Selbstbewusstsein der Jugendliche, ihnen wird das Gefuehl ermittelt, ein ‘’Jemand’’ zu sein. Ausserdem wird ihnen die Gelegenheit ermoeglicht, ihre Gefuehle durch Musik zu ermietteln.
RK -Sie haben in Europa mit den Immigranten/innen, in Iran mit den Frauen gearbeitet. Mit wem haben Sie in der Tuerkei gearbeitet?
SA - Wie ich auch vorhin gesagt habe, ist meine Zielgruppe jugendliche die in Zwischenkulturen leben und sich nicht gut ausdeuten koennen. Deshalb habe ich in der Tuerkei mit der kurdische Minderheit und  alevitische Minderheit gearbeitet. Es waren junge Leute die Ueberlebungsprobleme hatten.
Text For ' Hey world hear my voice'

The affectionate gardener of the culture greenhouse

2+1
Gençlere yönelik olan ve projenin kavramsal çerçevesini Selda Asal’ın çizdiği  ve yönettiği bu projeye  sanatçı Ceren Oykut ile birlikte 2004 yılında Istanbul’da başladı. 2008 dan itibaren Selda Asal  farklı sanatçılarla bu projeyi sürdürdü.  Içlerinde Neriman Polat, Serdar Ateşer , Cem Akkan gibi sanatçılar ve müzisyenler farklı zamanlarda bu projede yer aldılar. Ve zaman zaman  Tahran’dan Sina Momtahan, Azarbeycan’dan Host ve Yerevan’da   Tsomak Oga gibi  gidilen ülkelerdeki sanatçıların kolaborasyonularıyla  Selda Asal  bu projeye devam etti. 
Bu kolaboratif çalışmada en önemli olan öğe  her zaman için gençlerdi. Almanya, Fransa , Danimarka ve Isveç’te göçmen kökenli gençlerle , Türkiye’de Laz, Kürt, Alevi gibi azınlıklarla , Iran’da zaten şarkı söylemesi dahi yasaklanmış olan genç kızlarla,  Gürcistan, Ermenistan, ve Azerbeycan underground bir yaşam süren gençlerle, beş sene içinde  toplam 12 kolaboratif sanat çalışması gerçekleştirildi. Bu çalısmalar kimi zaman çeşitli büyük sergilerde ve  Bienallerde gösterildiler  ve kimi zamanda projenin ortaya çıktığı bölgelerde  esnaf lara ait dükkanlarda , super marketlerde, kütüphanelerde ve tren istasyonları gibi kamusal alanlarda gösterildiler.
2+1  Ne amaçlar?
Esas meselesi bu gençleri  anlamaktır: Kimdir bu gençler? Ne yaparlar? Ne düşünürler? Ne hayal ederler? Neyi edemezler? Hangi konularda güçlük çekerler? Gelecek nedir onlar için? Umutları, tutkuları, düşleri...?Bu proje gençlerin yönlendirmesiyle birçok şeyi  anlamaya ve  bunları onların sesinden anlatmaya çalışmaktır. Bir anlamda bu proje onların sesi olmaktır. Kolaboratif bir çalışma sonucunda oluşturulacak olan Rap müzik videosu ve posterler bu gençlein seslerinin duyulmasına aracı olur.
Bu projede  2+1 ekibi  kimlerden oluşmaktadır?
Selda Asal ve ismi  her projede degisen iki sanatcidan olusur..Berlin’deki  ekibe Berlin’de yaşayan 15-17yaş yada 18-20 yaş arasındakiler dahil olacaktır.
Proje iki atölye çalışmasından (workshop)oluşur;1- Müzik Videosu2- Posterler
Müzik Videosu: Sözlerini katılımcı gençlerin yazacağı,çekimlerin ve montajın  2+1 ekibi tarafından yapılacağı Rap müzik videosu.Nasıl gerçekleşir?Müziğin lirikleri  katılımcı gençler tarafından yazılacaktır. Bunun için 20 saatlık atölye çalısması gerekmektedir. Şarkı sözleri  farklı deneysel çalışmalarla şekillenecektir. Şarkı sözlerini oluşturma sürecinde aynı zamanda film çekimleri  senkronize olarak devam edecektir.Şarkı sözleri tamamlandıktan sonra müzisyeninde  workshop’a katılımyla müzik  ve seslendirmeler son halini alacak. Ve film çekimlerine ağırlık verilecektir. Enson olarak 2+1 ekibinin video ve sound montajıyla   en fazla toplam 15 -20 günde bu ortak çalışma vsergilenecek konuma gelecektir. ( Workshoplardaki çalışmaların detaylandırılması ek sayfada yer almaktadır)Posterler:  Katılımcılar dünyaya söylemek istedikleri sözleri slogan şeklinde kısa ve net bir dille ifade edeceklerdir.Her katılımci posterini  kendi hazırlayacaktır. Posterleri çizerek, resimleyerek  de olüsturabilirler, kendi fotoğraflarını kullanabilirler. Posterin tasarımı  konusunda  ve uygulanmasında 2+1 ekibinden yardım alacaklardır.Posterlerin hazırlanmasında ayrı bir çalışma gününe gerek yoktur. Rap müzik videosu çalışmaları sürerken eş zamanlı olarak katılımcılar arta kalan zamanlarında poster hazırlamaya zaman ayırabilirler.Arzu ettikleri taktirde ve organizasyonun önerdiği çalısma takvimine göre bu durum yeniden değerlendirilebilinir ve ek atölye düzenlenebilir.
Proje nasıl gösterilecek?Müzik videosunun gösterimi proje içinde yer alan herkesle (katılımcilar, organize edenler) konuşup ortak bir karar alınabilir.Ancak 2+1 in başka ülkelerde yaptığı çalışmalara dayanarak  birkaç öneride bulunmak mümkün:1- Bir sanat galerisinde yada organizasyonunuygun bulduğu bir mekanda, tercihan bir pencere camına projekte edilmek suretiylesokaktan gelip geçen insanların görebileceği bir şekilde sergilenebilir.2- Müzik Videosu  mahalle esnafı ile kontak kurularak bazı dükkanlarda yada Tv satan büyük mağazalarda gösterilebilinir.
Bu şekilde kamuya açık alanlarda gösterilen  sanat projeleri,  hem sanat projesi ve  izleyici ile etkileşmesini sağlarken, izleyicileri etrafında olup bitenleri farkına varmaya teşvik etmesi açısından önemlidir. Kamusal sanat kamusal diyaloğu, farkındalığı ve  bu aynı zamanda bu gençlerin ifadelerini  duymamızı sağlaması açısındanson derece kayda değerdir.
2+1 in bazı projelerinden linkler aşağıdadır( Some links from other projects of 2+1)
Göçmen kökenli gençlerle yapılan projeler (Projects  with the immigrant background youngsters)
 Holstebro, Denmark,  2008 http://www.youtube.com/watch?v=Px2Mvv2cWhg

Kürt kökenli gençlerle yapılan projeler) Projects  with the Kurdish  background youngsters
Diyarbakır, Turkey 2008  http://vimeo.com/13854855,
Projects  with the youngsters from Berlin, Tbilisi(Georgia), Baku( Azarbeican), Tahran(Iran), Yervan(Armenia)

Roportajlardan bazı bölümler:

Gürcistan,Ermenistan, Azerbeycan ve Iran’da  gençlerle Müzik Videolari yaptınız, bunlardan biraz söz edebilir misiniz?

Gürcistan,Ermenistan, Azerbeycan ve Iran’da  gençlerle yaptığım müzik videoları Apartman Projesinin ‘Reciprocal Visit’ adlı projesi bağlamında  gerçekleşti.
Her ülkede o şehrin müzisyeniyle çalıştım.
‘Reciprocal Visit’  (bakınız: http://apartmentproject.com/projects.asp?PROJE_ID=22)
Türkiye’den 10 sanatçı yer aldığı büyük ölçekli bir projeydi.
10 Sanatçı Gürcistan,Ermenistan, Azerbeycan ve Iran’da 22 gün süresince kendi projeleri doğrultusunda çalışacaktı.

-Dört ülke ve 22 günden söz ediyorsunuz? Bu durumda her şehirde 4-5 gün kalıyor oluyorsunuz?

EVet, yolları saymazsak  Yerevan, Tbllisi, Baku ve Tehran  üç yada dört gün çalışabiliyorduk.Ama herşey biz gitmeden önce  hangi sanatçı hangi konu ile ilgili çalışacak, ne yapacak, nasıl bir desteğe ihtiyacı olacak bunlar çok detaylandırılmış bir şekilde yazıliyordu. Her şehirde bize destek verecek kurumlar  projede yer alan sanatçılara gönüllü asistanlar saglıyordu.

Sizin müzik videosuna dönecek olursak, diğer şehirlerde yaptığınız müzik videoları daha uzun bir zamanda ortaya çıkmıslar, peki 3-4 günde bu müzik videoları nasıl ortaya çıktı?

Aslında müzik videosunu kısa zamanda ortaya çıkartmak için, buna çok hevesli olan genç topluluğu bulmak çok önemli.
Bir müzik videosu aslında çok iyi bir konsantrasyonla , günde iki saatlik değilde 8- 10 saatlik yada daha da fazla bir çalışmayla çok rahat üç günde tamamlanabilir.
Ama en önemlisi başta dediğim gibi, sözü olan, yani meselesi olan, anlatmak istediği olan, bunu doğru ifade edebilen gençlerin bu grupta bulunması çok önemli.
Birde tabii  Avrupa şehirlerinde gençleri cezbeden birçok farklı konu var, Yerevan, Tbilisi, Baku ‘de ise karşılaştırılamaz bile, Iran’da daha da farklı.

Iran’da kimlerle çalıştınız?
Dört tane universite öğrencisi gençkızla çalıştım.

Nasıl oldu bu çalışma, biraz anlatabilir misiniz?

Bir maceraydı . Genelde çalışma yöntemi olarak, böyle bir çalışma yapacağım davet edildiğim kurumlara detaylıca bildirilir onlar bu projede yer almaya istekli gençlerle bir toplantı ayarlar, ben onlara diğer projeleri gösterir, bu projeler üzerinden nasıl bir şey gerçekleşeceğini anlatırım. Projenin hasas noktalarını belirtirim.

Nedir o hasas noktalar?
Mesela şarkı sözu yazarken, cümlelerin arasında pornografik ögeler olmamasını, yada başka bir ülkeye küfür , onu kötüleme olamasını, şiddeti ve savaşı kışkırtmamasını  taleb ettiğimi söylerim.
Tek hassas nokta bu aslında.
Iran’a geri dönecek olursak,. Iran’daki kuruma, bizimle gönüllü çalışan sanatçılara proje dosyamı gönderdim. Onlarla üzerine emailleştik vs.. onlarda çalışacak 4 kız buldular. Ancak tam Tahran’a vardığımızda bu 4 kızın 3ünün vaz geçtiğini ögrendim. O gün bir Cafe’de oturuyorduk. Yanımızdada kıyafetleri, davranışları itibariyle sanatçılara benzeyen gençlerden oluşan bir grup oturuyordu. Bir süre sonra konuşmaya başladık, onlara projemi anlattım ve o gece hemen toplandık ve  yine dört genç kızla çalışmaya başladık.Ertesi günde geç saatlere kadar çalıştık ve şarkı sözlerini tamamladık hatta müzisyenle bile hemen çalışmaya başlladık.

Bildiğim kadarıyla Iran’da kadınların şarkı söylemesi yasak, hele rap müzik tümden yasak?
Evet, evet.. Onlar bana güvendiler. Film çekimlerini onların yüzlerini göstermeyecek bir şekilde ter ışık kullanarak gerçekleştirdim. Birde kamerayı daha çok ellerine, lirik üzerine çalışırken , onlar yazarken çizerken çektiğim footedge ları kullandım. Ayrıca kendilerine yeni bir isim bulmalarını , gerçek isimlerini jenerikte kullanmayacağımı söyledim.
Zira hiçbir sanat eseri insan hayatından önemli olamaz...çalıştığınız kişilerden mutlaka onay almanız gerekiyor..

Peki Fransa, Almanya, Isveç ve danimarka’da yine gençlerle bu projeleri sürdürdünüz
aralarında ki fark nedir?

Fransa, Almanya, Isveç ve Danimarka’da bu projeyi göçmen kökenli gençlerle yaptım. Aralarında bir iki tane göçmen olmayan genç te bulunuyordu ama ağırlıklı olarak göçmenler üzerine yoğunlaştı .

Nedenini öğrenebilir miyim?
Bu proje 2004 yılında başlangıcından bu yana bilmek, tanımak , anlamak ve seslerini duyurmak  gibi meseleleri ele aldı. Daha çok bilinmeyen, arada kaybolan  gençlerdi asıl fokus noktası. Öylede devam etti, bu tamamen benimle ilgili bir durum. Arada olan ,arada kalmış konularla ilgilendim hep. Bu yalnızca kolaboratif çalışmalarımda değil , bireysel video çalışmalarımdada öyle oldu. Mesela Intihar teşebbüsünde bulunmuş 13-18 yaş arası genç kızlarla 2,5 yıl çalıştım.
Sonra Tiner, bali  koklayan  yani  ucuz uyuşturucu kullanan sokak çocuklarıyla 1,5 yil çalıştim. Daha sonra Töre cinayetleri ve kadınlara yönelik şiddetle ilgili 3 yıl çalıştım. Kisaca arada ki
(in between) durumlarda ki kişiler benim çalışma konularım.


Ama göçmen kökenli gençler sözünü ettiğiniz örnekler arasında bayağı fark var?
Arada bir durumda olmak için illaki ölüm ile yaşam arasında sınır bir noktada bulunmak gerekmiyor elbette. Iki farklı  kültürarasında yaşamayı öğrenmek, sürekli varoluşsal debelenmeler yaşıyor olmak..
Onun için size bir anektod anlatayım. 2008 yılında Danimarka’da yine bu menvalde bir projeye davet edilmiştim ama bunu yapacak hiç zamanım yoktu. Projeyi kabul etmedim.
Holstebro’daki  Kurum beni Danimarka’ya davet etti ve çalışmayı kabul etmesem bile buradaki Türk ve Kürt Derneklerinin başkanlarının benimle tanışmak istediklerini söyledi. Bende daveti kabul edip gittim. Türk ve Kürt Derneklerinin başkanları projeyi kabul etmem konusunda ısrar ettiler ve şunları dediler.’ Selda Hanım çocuklarımız  ya evde oturan, Tv izleyerek yemek pişiren annelerini  görüyorlar yada Türk Tv kanallarındaki vücudunun yarısı açık seksi şarkıcıları.. yani kızlarımız için iki ektrem örnek var, sizin gibi çalışan üreten bir sanatçıyla hiç karşılaşmadılar.
Sizin yapacağınız projenin bir sanat projesi olmasının dışında başka bir sürü faydası olacaktır, lütfen bu projeyi kabul edin’
Bu benim için çok düşündürücü bir argumandı ve hemen orada projeyi kabul ettim. Çok yoruldum, çok uykusuz kaldım ama proje son derece başarılı bir proje oldu. Iki lisede 14-18 yaş arası  50 kadar gençlerle çalıştım, 9 dakikalık müzik videosuydu bu. ve Holstebro adli şehirin her köşesinde gösterildi. Büyük ,küçuk bir sürü marketlerde , Mango , Zara gibi Moda dükkanlarında, hatta şehir kütüphanesinin ve bir Bankanın girişinde bile..

Kamuya açık yerlerde gösterilmesinin ne gibi bir etkisi oluyor?
Kamusal  alanda sanat, insanların farklı yaşamsal deneyimlerini arttırmak üzere kullanımını desteklemeye yönelik bir adım. Kamusal sanat, karşılıklı anlayış, hoşgörü ve saygı temeline dayalı bir barış toplumunun oluşması ve bunun bir parçası olarak kamusal alanda üretilen sanata toplum tarafından verilen önemin geliştirilmesi, sanatın herkes için ulaşılabilir hale getirilmesine katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.
Bu bağlamda düşünüldüğündede gençlere yönelik projelerin kamusal alanlarda gösterilmesi çok önemli bence.
Birde bence çok önemlisi  gençler  20-25 gün bu filmler şehrin birçok kösesinde gösterildiğinde şehirde tanınmış bir yüz oluyorlar.Sanki bir pop star gibi. 
Bu gösterim  onların kendilerine olan özgüvenlerini arttırıyor. ‘Benimde burada bir yerim var’ duygusunu kuvvetlendiriyor. Ayrıca dünyaya vermek istedikleri mesajlar en etkili ama en yumuşak yol olan müzikle izleyiciye aktarılıyor.
Zira kamusal alanda yapılan gösterimlerde izleyici kitle  biraz da kendi iradelerinin dışında, davetsiz ama görmeye zorunlu oldukları bir şeyi izliyorlar. Gözlerini kapatarak geçemeyeceklerine göre ... yani o açıdan çok önemli , özellikle bu tür sanat projelerinin kamusal alanda gösterimleri.
 2008 yılında Isveç’te kadınlara yönelik şiddeti konua alan iki film yapmıştım.Bu filmler Isveç’in 19 sehrinde büyük meydanlarda bir karavanın icersinde gösterildi.
 Bu filmlerin gösterimi icin özel bir karavan yapılmıştı. Filmler karavanın her iki tarafındada gece gündüz 24 saat durmadan gösteriliyordu. Filmlerin özellikle bu şekilde gösterilmeleri  birçok yeni konu açti gündeme., Isveç te kadına yönelikşiddettin var olduğu üzerine çeşitli tartışmalar yapıldı. Zira Isveçliler kadınlara yönelik şiddetin yalnızca ortadoğu kültürüne ait bir mesele olduğunu düşünüyorlarmış, Kisaca demek istediğım şu; Kamusal alanlarda yapılan sanat pek çok konuda farkındalığı arttıabilen bir sergileme biçimi.

Avrupa ülkelerinde göçmenlerle , Iran’da kadınlarla, Türkiye’de çalıştığınız genç kitle kimlerdir?

Iki kültürün arasına sıkışmış kendini  rahat ifade edemeyen , bu konuda zorlanan gençlerle 
ilgiliyim açıkçası, bu menvaldede Türkiye’dede Kürtler, Aleviler le çålışıyorum.
Gençlerle çalışmalarım ülkeden ülkeye  bu yüzden  hep değişiyor. Varoluşsal problemler yaşayan genç grubu benim çalışmak istediğim grup oluyor.
2010 da yaptığım projelerde  Estonya ve Gürcistan’da  yine gençlerle çalıştım. Tabii farklılıklar gösterdi,
Komunizm sonrası  farklı varoluşu yaşayan  ülkeler  olan Gürcistan, Ermenistan, Azerbeycan’la 2009 da gençlerle çalışmıştım. Estonya’dada benzer şekilde ilerledi. Bunlar açıkçası müzik videolarında daha net anlaşılıyor bu farklılıklar. Benim tabii tonlarca anlatacak hikayem var.
Mesela Estonya’daçok zorlandım.Üstelik Estonya’ya gelene kadar 10 farklı ülkede çalışmış , çok fazla tecrübe kazanmıştım.

Neydi sizi zorlayan?

Tardu adlı şehire yakın olan bir orman köyü olan Mooste ‘da gençlerle çalışiyordum.
Gençler hevessiz sanki workshop’a zorla geliyor gibiydiler.Utangactılar, ve ayrıca başkalarına kendi meselelerini anlatmak onların kültürlerinde pek doğru birşey değildi,, Hatta kaba bir şeydi bu onlar için .Bende onları anlamaya çalışıyordum.
Herkes halinden memnundu. Bir problem yoktu, öyleyse anlatılacak birşeyde yoktu. Yani şarkı sözüde yoktu.
Zaman ilerliyor ve hiçbitrşey çıkartamaıyordum. Sonra birçok farklı yol bulmaya çalıştık hep birlikte, sonunda bir visual diary/ görsel günce hazırlamaya karar verdim.
Rap Müzik videosu olmadı belkide ama başka bir film yaptık.

Oysa hep Ortadoğu kültüründen gelenler daha utangaç diye bilinir?
Orta  doğu kültürunden olanlar utangaçlar ama onlarla ilgilenince , belli bir zaman geçirip , güvenlerini kazanınca konuşabiliyorlar, sizinle paylaşabiliyorlar, ben göçmen bir orijinim olmasa bile , bende onlardanım duygusunu veriyorum onlara. Ben  açıkçası eğitımli bir aile içersinde ,Batılı bir bakış açısıyla  Türkiye ‘de yetiştirilmenin hep en büyük avantajımın olduğunu düşünürdüm yani Doğuda ama batıda  gibi.., iki arada, ne orada ne burada.
Bu evet hep bana çok büyük bir avantaj gibi gözükmüştü . Amma ve lakin Estonya’da başka birşey vardı, Bunu bilemedim. En zorlandığım projede Estonya da oldu böylece.